நாகப்பட்டினம் 18.10.1991 அன்று ஒட்டுமொத்த தஞ்சாவூர் மாவட்டத்தில் இருந்து பிரிக்கப்பட்டது. இதுவரலாற்று மற்றும் கலாச்சார முக்கியத்துவம் கொண்ட ஒரு மாவட்டமாக உள்ளது. நாகப்பட்டினம் சோழ மண்டலத்தின் ஒரு அங்கமாக உள்ளது. பண்டைய தமிழ் ராஜ்ஜியங்கள் சோழ மண்டலம் மிகவும் புகழ்பெற்றது .
நாகப்பட்டினம் ஒரு கரையோர நகரம் ஆகும் . இது சோழ குல வள்ளிபட்டினம் என்றும் அறியப்பட்டது. கிமு 3 வது நூற்றாண்டில் பர்மிய வரலாற்று உரையில் இது ஒரு பாரம்பரிய நகரமாக தெளிவு படுத்தப்படுகிறது. அதே உரையில் ஒரு புத்த விஹார் பேரரசர் அசோகரால் கட்டப்பட்டதாகவும் காணப்படுகிறது. சீன யாத்திரிகர் யுவான் சுவாங் மேலும் தனது புத்தகத்தில் புத்த விஹார் பற்றி குறிப்பிட்டுள்ளார். நாகப்பட்டினம் அறிஞர்களின் கூற்றுப்படி பண்டைய புத்த இலக்கியத்தில் ”படரிதித்த” இல் இருந்து மருவி வந்ததாக குறிப்பிட்டுள்ளார்கள் .பண்டைய காலங்களில், நாகநாடு , நாகப்பட்டினம் என்பது மட்டுமே ஸ்ரீ லங்கா வால் குறிப்பிடப்படுகிறது. இலங்கை புத்த துறவிகள் நாகப்பட்டினம் நகரத்துடன் நெருங்கிய தொடர்பைக் கொண்டவர்களாவர். பல்லவ ராஜா ராஜசிம்மா [690-728 AD] நாகப்பட்டினத்தில் புத்தர் விகார் உருவாக்க ஒரு சீன ராஜாவை அனுமதித்தார் . ஆகையால், ஒரு சீனரால் கட்டப்பட்ட புத்தர் விஹார் ஒன்று இங்கு உள்ளது.
நாகூர் என்பது நாகர்களின் இல்லமாகும் . அதனால் நாகூர் என்று அழைக்கப்பட்டது . ஆறாம் நூற்றாண்டு வரை இங்கு ஒரு சிவாலயம் இருந்ததாகவும் , அப்பர் , சம்பந்தர் மற்றும் சுந்தரர் இந்த சிவாலயத்துடன் தொடர்பில் இருந்ததாகவும் தெரிகிறது. சௌந்தர்ராஜ பெருமாள் வைஷ்ணவ கோவில் இந்த நகரத்தின் ஒரு முக்கியமான அம்சமாகும் . இந்த சோழ மண்டலம் விஜய நகர அரசர்களால் கொண்டாடப்பட்டது . தஞ்சாவூர் நாயக்கர் காலத்தில் , போர்ச்சுகீசியர்கல் வியாபார தொடர்பு கொண்டுள்ளனர் . அதற்கு பிறகு கிறித்தவர்கள் வியாபார தொடர்பு கொள்ள ஆரம்பித்தனர் . பத்து கிராமங்களை போர்ச்சுகீசியர்கள் தங்கள் கட்டுப்பாட்டுக்குள் கொண்டுவந்தனர் , அதுவே பிறகு வேளாங்கண்ணி பேராலயம் தோன்ற காரணமாக இருந்தது.